|
Podstawy projektowania i założenia techniczne. |
|
|
14.12.2010. |
Realizacja dachu zielonego wymaga ustalenia w porę układu dachu i układu zazielenień. Już na etapie projektowania należy uwzględnić obciążenia powierzchni i wysokości układu zazielenienia dachu. Inaczej istnieje niebezpieczeństwo, że zielony dach nie będzie zgodny z założeniami statycznymi lub niedostateczna wysokość warstw nie pozwoli na prawidłowe wykonanie połączeń.
Z punktu widzenia techniki budowli niezwykle istotne są ponadto: spadek dachu, odwodnienie połaci, ochrona ogniowa oraz zabezpieczenie przed działaniem sił wiatru. (Ogólne wytyczne zawarte w tekście nie mogą jednak zastąpić bezpośredniego doradztwa na konkretnym obiekcie).
Zazielenienie ekstensywne i intensywne
Przy założeniu w projekcie odpowiednio niskich obciążeń i przyjęciu, że roślinność na zielonym dachu nie będzie wymagała dodatkowego nawadniania, optymalny będzie układ cienkowarstwowy, ekstensywny. Jest on korzystny cenowo i nie wymaga specjalnej pielęgnacji. Zazielenienia ekstensywne nie są przeznaczone do stałego użytkowania, z reguły wchodzi się na nie tylko w celach kontroli i konserwacji. Przy odpowiednich założeniach technicznych budowli i zieleni, zazielenienia intensywne pozwalają na ukształtowanie i użytkowanie jak wolne tereny. Przy odpowiedniej grubości warstwy wegetacyjnej na dachu mogą rosnąć nawet drzewa. Zazielenienia intensywne mają jednak wysokie wymagania statyczne i muszą być regularnie pielęgnowane. Do układów intensywnych zalicza się również trawę, która ma wysokie wymagania pod względem zaopatrzenia w wodę i składniki odżywcze.
Spadek dachu
Do oceny wymogów zazielenienia wynikających z pochyłości dachu służy podział na zakresy spadków. Dachy o zerowym spadku można zazieleniać w układzie jedno- i wielowarstwowym. W układzie jednowarstwowym grubość warstwy substratu ustala się tak, aby roślinność miała wystarczającą przestrzeń dla korzeni i była wolna od stojącej wody. Pewniejsze jest wykonanie w układzie wielowarstwowym, przy czym wysokość warstwy odsączającej musi wystawać min. 1 cm ponad spodziewane maksymalne spiętrzenie wody. Nośna warstwa wegetacyjna nie może stykać się ze stojącą wodą. Spiętrzenie wody w warstwie odsączającej zazielenienia intensywnego można osiągnąć bez konstrukcji progu dennego tylko na dachach o zerowym spadku. Dachy o spadku 1–3° są optymalne pod zielone dachy. Nie należy się tu obawiać spiętrzenia wody, jednak jej nadmiar nie będzie odpływał zbyt szybko. Zazielenienia jednowarstwowe można wykonać w wysokości typowej dla układu. Przy układach wielowarstwowych do odwodnienia wystarczy cienka warstwa odsączająca. Przy spadku dachu ponad 3° znaczna ilość wody opadowej spływa powierzchniowo. Dla zazielenienia jednowarstwowego należy stosować substraty wegetacyjne o większej zdolności gromadzenia wody, aby wyrównać zwiększony spływ powierzchniowy. Wielowarstwowe zazielenienia ekstensywne można wykonywać bez ograniczeń do 10° spadku. Dachy ze spadkiem ponad 10° z reguły zazielenia się tylko ekstensywnie. W tym przypadku Bauder oferuje system zielonych dachów stromych z zasobnikiem wody (Bauder Wasserspeicherplatte). Zasobnik wody wyrównuje zwiększony spływ wody z powierzchni i zabezpiecza przed obsunięciem. Dachy do 25° mogą być bezproblemowo zazieleniane za pomocą luźno ułożonego rusztu z łat na zasobniku wody. Na zapytanie Bauder oferuje zazielenienia dachów stromych dla określonego obiektu do maksimum 35°.
Właściwości retencyjne
Bardzo istotnym walorem dachów zielonych jest gromadzenie i opóźnienie spływu wód opadowych. Cienkowarstwowe zazielenienia ekstensywne zatrzymują średnio w roku 50% wód opadowych. Przy wzrastającej grubości następuje dalsze ograniczenie spływu tak, że przy grubości układu większej niż 50 cm, wg FLL można przyjąć współczynnik odpływu 0,1 (co oznacza, że 10% wód opadowych zostaje odprowadzonych i 90% zatrzymanych). Odpowiednio do zmniejszonego odpływu wody zwiększa się powierzchnia dachu dla jednego wpustu.
Ochrona ogniowa
Norma DIN 4102 „Odporność ogniowa materiałów i elementów budowlanych” nie uwzględnia zazielenień dachów. Wytyczne FLL klasyfikują zazielenienia intensywne jako wystarczająco odporne na lotny ogień i promieniujące ciepło (są one oznaczane również jako dachy z materiałów niepalnych lub trudnopalnych). Zazielenienia ekstensywne są uznawane za dachy z materiałów niepalnych lub trudnopalnych pod następującymi warunkami: – mineralnie pewny skład mieszanki warstwy wegetacyjnej minimum 3 cm grubości, – rośliny o ograniczonym obciążeniu ogniowym, – zachowanie strefy wolnej od roślinności w miejscach przejść przez dach i elementów wyniesionych ponad dach o szerokości min. 50 cm, – przy zazielenieniach dużych powierzchni (długość dachu większa niż 40 m) pozostawienie pasa ogniowego szerokości min. 100 cm (np. żwir, płyty betonowe). Substraty wegetacyjne Bauder dla zazielenień ekstensywnych mają bardzo niewielki udział substancji organicznych i tym samym spełniają wymogi FLL. Przy zachowaniu zalecanej minimalnej grubości układu 8 cm, zazielenieniu gatunkami rozchodniki – trawa – ziele i prawidłowym wykonaniu pasm żwirowych, zazielenienia ekstensywne Bauder uznawane są za pokrycia dachów z materiałów niepalnych, względnie trudnopalnych.
Zabezpieczenie przed ssaniem wiatru
Jeśli pokrycie dachu jest klejone lub mocowane mechanicznie, poszczególne warstwy układu zazielenienia wymagają tylko pewnego ułożenia między sobą. Na budynkach o wysokości ponad 8 m pasma żwiru w narożnikach należy dodatkowo zabezpieczyć płytami betonowymi; dla mniej obciążonej połaci centralnej substraty Bauder są z reguły wystarczająco stabilne. Jednak w przypadku bardzo dużych obciążeń siłami ssącymi wiatru należy zastosować substraty z perlitu i wtórnego grysu ceglanego, które w stanie suchym mają zdecydowanie większy ciężar objętościowy. Dodatkową ochronę przed erozją zapewnia zazielenienie metodą natryskową – natryskiwana masa skleja górną warstwę substratu. Najlepszą ochronę przed erozją zapewnia całkowicie zakorzeniona zieleń na całej powierzchni. Jeżeli pod układem roślinności znajduje się luźno ułożona hydroizolacja odporna na przenikanie korzeni, to dodatkowe obciążenia od ssania wiatru należy wyliczyć wg normy DIN 1055 „Obciążenia przyjęte dla budowli”. W zależności od wysokości budynku i zarysu dachu wynikają różne obciążenia od wiatru dla naroża, krawędzi, strefy środkowej połaci dachu. Dla budynków o wysokości do 20 m, bez obliczeń można przyjąć uproszczone wartości obciążeń dodatkowych wymienione w wytycznych dla dachów płaskich. |
.gif){kind=logo}
.jpg){kind=small}